
Selanik Rumeli'de yer alan bir Osmanlı kentiydi .Limanıyla Ege Denizi'ne açılan şehir.Osmanlının Avrupa ile ticaretinde önemli bir konuma sahipti.Selanik,Manastır,Üsküp,Belgrat ve İstanbul'a demir yolu ile bağlanmıştı.
Osmanlı Devleti çok uluslu bir yapıya sahipti.Ülke sınırları içerisinde Türklerle beraber pek çok farklı millet de bulunuyordu.Selanik şehrinde de Türklerle birlikte Rum,Sırp,Yahudi ve Ermeni gibi milletler yaşamaktaydı.Türkler ise bu milletlere göre şehirde çoğunluğu oluşturuyordu.
Bu çok uluslu yapı, konuşulan dil,inançlar,gelenek ve görenekler ülkede çok zengin bir kültürel yapının oluşmasını sağlamıştı.19.yüzyıla kadar huzur ve güven içerisinde yaşayan milletler, Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik düşüncesinden etkilenmişlerdi.Osmanlı toprakları üzerinde çıkarları olan emperyalist devletlerin de kışkırtmaları ile isyan edip bağımsızlık çabası içerisine girmişlerdi.Bu nedenle 19.yüzyılda Balkanlar, pek çok siyasi çatışmanın olduğu bir bölge olarak tarihe geçmiştir.
Balkanlarda ortaya çıkan bu ayrıkçı fikirler, Osmanlı aydınları arasında yeni arayışlara neden oldu.Fransız İhtilali'nin etkilerini gören bu kişiler Batıcılık,Osmanlıcılık,İslamcılık ve Türkçülük gibi fikir akımlarına yöneldiler .Bu akımların ortak amacı,devleti içinde bulunduğu durumdan kurtarmaktı.
20.yüzyılın başlarında devletin kuruluşunu meşrutiyet yönetiminde arayan Osmanlı aydınları özellikle Selanik şehrinde örgütlenmişlerdi.Düşüncelerini geniş kitlelere yaymak amacıyla burada çeşitli gazete ve dergiler çıkarmışlardı.Osmanlıcılık fikri etrafında birleşen bu aydınlar,zamanla güçlenerek Sultan II.Abdülhamit'e meşrutiyeti yeniden ilan ettiler.
MUSTAFA DA ÇOCUKTU
Mustafa Kemal'in babası Ali Rıza Efendi'nin ailesi Aydın'ın söke tarafından selanik'e gelmişlerdir.Annesi Zübeyde Hanım, Konya'dan Rumeli'ye göç eden bir ailenin kızıdır.
İyi bir eğitim almış olan Ali Rıza Efendi gümrük memurluğu yapmıştır.Geçim sıkıntısı nedeniyle daha sonra ticaretle uğraşmıştır.Annesi Zübeyde Hanım ise ev hanımıydı.Okuma yazma da bilen Zübeyde Hanım oldukça kültürlüydü.Aile,dönemin şartlarına göre orta halli bir yaşam sürmüştür.
Çocukluğundan itibaren aile hayatına büyük önem veren Atatürk, medeniyetin esasının,ilerlemenin ve kuvvetin temelinin aile hayatında olduğu düşüncesini taşımıştır.
Mustafa Kemal ,Latife Hanım'la evlenirken zamanın alışılagelmiş örf ve adetlerinin aksine nikah törenine eşiyle katılmıştır.Kadının,aile ve toplum hayatındaki yerine büyük önem veren Mustafa Kemal yurt gezilerini de eşiyle birlikte yapmıştır.
Mustafa Kemal ,1881 yılında Selanik'in Koca Kasım Mahallesi,Islahane Caddesi'ndeki bir evde doğmuştur.Cumhuriyetimizin 10. yılında Selanik Belediyesi tarafından C umhurbaşkanı Mustafa Kemal'e armağan edilen bu ev halen müze olarak kullanılmaktadır.
|